Kubeta

REFLECTION PAPER: BATHROON AS A MODERN SPACE

Gusto mo bang masilip ang banyo namin?

Bago ka pumasok sa C.R namin, makikita mo ang bukasan ng ilaw, doon ito nakalagay sa labas (Hindi ko rin alam kung bakit sa labas, yan din ang tanong ko sa mga magulang ko), kulay pink ito, kalahati ng dingding ay tiles mula sa baba at pataas simento na. May makikita kang tabo, dalawang timba, Shower, lalagyanan ng sabon, shampoo at ng kung anu-anong abubot na panlagay sa katawan, albatross – ito yung nilalagay sa C.R para bumango ito –, exhaust fan para pagkatapos maglabas ng sama ng loob bubuksan ito para hindi mangamoy, sa likod ng pinto may sampayang maliit at isang basurahan. Ganito ko mailalarawan ang C.R namin, maliit lang ito na parang pangkaraniwang C.R ng pinoy. Mapapansing wala itong hugasan ng kamay o hilamusan, hindi ko rin alam dahil nasa labas ito nakalagay at doon na kame nag hihilamos at nagsisipilyo. Dahilan na rin siguro, maliit lang ang C.R namin kaya hindi pa malagyan nila mama’t papa.

Mapapansing tradisyonal na may pagka halong moderno ang style ng C.R namin. Dagdag pa dito pinapanatili namin itong malinis dahil kung minsan may mga biglaang bisita na dumarating, nakakahiya daw kapag nakitang madumi ito, sabe ni mama. Tama nga naman, nakakahiya kung dadatnan ito ng bisitang mabaho at maalinsangsang ang amoy. Sabe nga sa nabasa kong quotation sa C.R ng kamag-aral ko noong ako’y naki-C.R. sa kanila. “You can catch a glimpse of a person’s personality by looking through his/her bathroom” Tama, nababase rin sa C.R ng tao ang personalidad niya, kung siya ba ay malinis sa bahay o sa sarili. Naalala ko tuloy ang sinabe sa’kin ng aking kaibigan, na may mga tao daw na unang tinitignan ay ang C.R sapagkat dito niya binabasa ang personalidad ng tao.

Sa iba’t- ibang bansa maraming tawag sa Bathroom na ang pangunahing tawag ng Pinoy ay Comfort Room/C.R. kung minsan pa nga ay Palikuran, Rest room, Privy, Kasilyas, Kubeta, Banyo at kung anu-ano pang tawag.

Katulad sa Turkey may dalawang uri sila ng Lavatory. Ang Alafranga Lavatory (Modern Bathroom) at ang Alaturka Lavatory (Traditional Bathroom), para sa akin wirdo ang Alaturka Lavatory nila o yung Tradisyonal na C.R nila kumpara sa ginagamit ng pinoy, samantala ang Alafranga Lavatory, maayos ayos sapagkat moderno ito na tinulad ang istilo sa Western countries.

Banyo sa Pilipinas: Tradisyonal at Moderno.

Sa Pilipinas, iba’t-ibang uri o istilo ng banyo din ang nagdaan bago ito mapunta sa modernong C.R. sinabi sa akin ng kuya ko na noong unang panahon wala talagang C.R ang mga Pilipino, kapag gusto nilang maligo pumupunta sila sa batis o sa ilog para doon maligo, maglaba, at maghugas. Samantala, kapag gusto naman nilang magbawas pumupunta lang sila sa damuhan o kaya naman sa ilog din para doon ipaanod sa tubig. Nakakadiring pakinggan sapagkat kung saan sila naglalaba, naliligo at naghuhugas doon din sila naglalabas ng dumi. Sa bagay, katwiran ng mga pinoy inaanod nga naman ng tubig yung dumi kaya ayos lang.

Sa kasalukuyan, karamihan ng banyo sa Pilipinas ay trandisyonal pa rin. Tradisyonal na may Tabo, Palanggana at Tubig, basta kumpleto na ‘tong tatlong ito, ayos na ito sa pinoy. Kapag natapos sa pagdumi, naghuhugas ang mga Pilipino gamit ang tabo’t palanggana na may tubig at hindi sa flush ng inidoro at tissue, at sanay din tayo na maligo sa pamamagitan ng tabo’t palanggana na may tubig o kaya naman ay ang makikita sa probinsya na poso na naglalabas ng tubig (hindi ko lang alam ang tawag pero ganun ang gamit nila sa probinsiya). Kung ang BathTub naman ang pag-uusapan at gusting maranasan, ang ginagawa ng nakararami ay pumupunta na lang sa mga Resort at doon nagbababad.

Marahil ito na rin ang kinagisnan ng mga Pilipino na tulad ko ay mas sanay ako sa tradisyon na banyo, mas gugustuhin ko pang maligo na may tabo’t palanggana na may tubig ang gamit kaysa shower. Mas gugustuhin ko pang maghugas na tabo’t palanggana lang na may tubig din ang gamit kaysa flush at papahidan ng tissue. Sa tingin ko kasi mas tipid sa tubig at mas komportable sa pakiramdam, hindi ko rin kasi maisip ang pag punas lang ng tissue ay tapos na dahil pakiramdam ko ay madumi ang dating nito at mabaho, sa ngayon hindi ko pa siya nasusubukan.

Nakasanayan na rin ng mga Pilipino ang pagtukoy sa estado ng pamumuhay ng isang tao sa pamamagitan ng kanilang C.R, tingin kasi ng iilan kapag may shower, bathtub, water closet at may flush yung toilet ng C.R niyo o yung tinatawag natin na modernong banyo ay mayaman na ang isang tao. Kapag ang tradisyonal na banyo pa rin naman ang ginagamit ng isang tao ay ibig sabihin hindi maunlad ang pamumunhay niya. ‘Yung kapag nasa tradisyonal na C.R pa din ang gamit niyo sa inyong tahanan, na mayroong Tabo, Palanggana, walang hilamusan at Bathtub. Pero ang pananaw ng karamihang pinoy, sayang lang sa espasyo kung maglalagay pa nito o kaya naman ay mas komportable lang sila sa nakagisnan na, na banyo.

Base na rin sa natalakay, naalala ko yung experience ko bilang isang Tourism Student noon. Pumunta kame sa Ilocos Norte at Ilocos Sur kasama ang mga kamag-aral ko. Isang karanasan doon ang hindi ko makakalimutan na kinuwento ko rin sa kanila. Nanatili kame sa isang magarbong hotel, Ang “Fort Ilocandia Resort and Casino Hotel”, sinasabing – Only Five Star Hotel in North- Siguro nga ay sanay ako sa tradisyonal na banyo kaya ang dami kong karanasan noong pumasok ako sa C.R. doon. Marami na rin akong napasukang iba’t-ibang klase ng banyo kaya sanay na rin naman ako. Noong naglabas ako ng sama ng loob (alam niyo na kung ano ang ibig-sabihin ko) pagkatapos noon ay naghanap ako ng Tabo. Oo, tabo dahil sanay ako sa tabo, kaso walang tabo. Naghanap ako ng tissue, wala ring tissue. Hindi ko alam ang gagawin ko kaya gumawa ako ng paraan, kinuha ko yung baso na para sa talaga sa pagmumugan at nagtiis na iyon ang gamitin. Natatawa ako sa sarili ko kasi, nararamdaman ko yung pagka inosente ko. Nagtatanong ako sa isip ko kung ignorante ba ako o sanay lang talaga ako sa tradisyonal na banyo, at tinanong ko rin ang sarili ko kung ganun nga ba talaga kapag sosyal?

Pinalagpas ko ang kaignorantihang pinairal ko sa paghanap ng Tabo. Kinuwento ko ito sa mga kamag-aral ko, hindi ko alam kung ako lang ba ang ignorante dahil lahat sila tumawa sa akin o sadyang ako lang ang may lakas ng loob na sabihin yun. Siguro nga ay sa loob ng utak nila ay gano’n din ang naramdaman nila na tulad ng sa akin.

Isa pang karanasan ay noong mga oras na maliligo na ako. Sa totooo lang, hindi ko talaga alam na may mainit at may malamig na tubig pala sa gaanoong mga hotel na kailangan mo pang timplahin at tantyahin ang pagpihit para maghalo yung dalawa at maging katamtaman ang kalabasan. Natatawa ako dahil tinanong ko pa sa kaibigan ko kung paano ba iyon gamitin at doon ko lang nalaman kung paano ito gamitin. Sa bahay kasi namin, lolo ko lang ang nag nagtitiyaga na magpainit ng tubig, kinukuha ko ang termos namin at tinitimpla sa palanggana naming may malamig na tubig para maging maligamgam ito. Siguro nga ay hindi rin talaga ako sanay na maghotel.

Kamusta naman ang Pampublikong Palikuran?

Madalas na maikumpara ang Pampublikong palikuran ng ibang bansa sa Pilipinas. Maraming nagsasabi (partikular na ang mga nakarating sa ibang bansa) na malaki talaga ang kaibahan ng pampublikong palikuran sa ibang bansa kaysa sa Pilipinas. Tulad ng sa Amerika, malinis talaga ang mga banyo doon, na kahit ito ay pampubliko, hindi ka magdadalawang isip na maglabas ng sama ng loob, hindi tulad sa Pinas. Sa Pilipinas daw kasi, mahirap makahanap ng malinis at maayos na pampublikong banyo sapagkat kapag pumasok ka pa lang dito ay mas nanaisin mo nang pigilan ito kaysa magtiis sa mabahong amoy na hindi man lang nagflush ng toilet ang gumamit noon bago ka, maduming inidoro na puro tapak ng paa, mga nakakalat na napkin na parang kakatapon lang at kawalan ng tissue dahil ninanakaw daw (ayon sa Janitress). Marahil sa kawalang disiplina ito ng mga Pilipino na masasabing ganito nga tayo kadugyot pagdating sa ganitong bagay. Malaki ang epekto nito lalo na sa Pilipinas dahil baka may mga banyagang makaranas nito at maikumpara ang kalinisan ng Pinoy sa mga taga ibang bansa. Gaya nga ng nabanggit na quotation, maaring magreplika ito sa kaugalian ng Pilipino.

Marami man tayong version at istilo ng pagkakaayos ng banyo, nasa sa tao pa rin ito kung ano ang komportable C.R ang kanyang gagamitin. Sa aking pananaw, hindi importante kung Moderno o Tradisyonal ang banyo natin, basta ang importante ay kung saan tayo komportable, ‘yun ang gamitin natin. Huwag tayong magpadala sa mga taong huhusga at gagamitin itong dahilan sa pagtukoy ng estado ng ating buhay. Ang importante lang ay panatilihinh malinis, mabango at maging kaaya-aya ang ating banyo, C.R, kubeta, palikuran o kung ano pa ang tawag natin. Sabi nga nila, “Cleanliness is next to Godliness”

Ikaw? Maari ko bang masilip ang banyo niyo?